Một năm học, hai cách đánh giá

- Bộ GD-ĐT vừa ban hành Thông tư 58 về Quy chế đánh giá, xếp loại (ĐGXL) học sinh (HS) THCS và HS THPT. Do thông tư này có hiệu lực thi hành từ 26/1/2012, thời điểm bước sang học kỳ II nên ở học kỳ I, các trường vẫn áp dụng cách ĐGXL cũ. Nhiều giáo viên (GV) đã ngẩn ngơ không hiểu vì sao trong một năm học lại có đến hai cách ĐGXL HS khác nhau.
“Chỉ trong 5 năm mà đã có đến ba quy chế ĐGXL thay thế, phủ định nhau. Sao Bộ GD-ĐT không nghĩ đến những khó khăn từ cơ sở?”, nhiều hiệu trưởng bức xúc. Năm 2006, Bộ GD-ĐT ban hành Quyết định số 40 về quy chế ĐGXL HS THCS, THPT (gọi tắt Quy chế 40). Hai năm sau (2008), Bộ cho ra đời Thông tư 51 sửa đổi, bổ sung một số điều trong Quy chế 40. Cuối năm 2011, Thông tư 58 ra đời, coi như số phận của Quy chế 40 và thông tư 51 “đi vào lịch sử”.

Để thay thế cái cũ, cái mới thường phải tiến bộ hơn. Thông tư 58 có những “điểm mạnh” được nhìn nhận: coi trọng môn giáo dục công dân, sự tiến bộ về thái độ, hành vi của HS không ghi vào sổ gọi tên và ghi điểm, mà được ghi trong học bạ. HS khuyết tật cũng được quan tâm đặc biệt, không bị áp lực thành tích hay điểm số. Tuy nhiên, việc Thông tư 58 quy định “môn văn, toán chỉ còn hệ số một” đã gây dư luận trái chiều. Ông Nguyễn Đặng Hương, Hiệu trưởng Trường THCS Bàn Cờ, Q.3, TP.HCM nói: Văn, toán “bình đẳng” như các bộ môn khác là dụng ý của Bộ GD-ĐT muốn đề cao giáo dục toàn diện, không muốn HS học lệch, nhưng việc đánh đồng này sẽ không “kích” được các em quan tâm đến hai môn cơ bản, lơ là với tuyển sinh vào lớp 10 (môn thi văn, toán).

Một hiệu trưởng ở Q.1 phân tích: Thông tư 58 có… mới, tác dụng như thế nào phải đợi thời gian trả lời nhưng trước mắt là thấy rối. Thứ nhất, do bỏ hệ số văn, toán dẫn đến các phép tính về kết quả môn học của học kỳ, của cả năm học thay đổi, nhưng hiện nay, phần mềm tính điểm HS chưa được cập nhật. Nếu tính “thủ công” chắc chắn là không làm nổi và dễ xảy ra sơ suất. Thứ nhì, hai cách đánh giá khác nhau ở học kỳ I, học kỳ II, cuối năm phải “dung hòa” như thế nào và có đảm bảo là đánh giá được HS một cách chính xác? Ví dụ, ở học kỳ I, các môn âm nhạc, mỹ thuật, thể dục ĐGXL theo năm loại: giỏi, khá, trung bình, yếu, kém thì sang học kỳ II, các môn này chỉ còn nhận xét bằng “đạt” hay “chưa đạt”. Hai cách cho điểm khác nhau, ĐGXL cũng “ngược” nhau khiến GV rất căng thẳng khi phải quy đổi ĐGXL từ cái cũ ra cái mới.

Ông Nguyễn Hoài Chương, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM cũng cho rằng, một năm học chỉ nên áp dụng một cách ĐGXL thì sẽ tốt hơn.

Thông tư 58 ban hành vào giữa năm học, khá muộn nếu “đo” bằng nửa năm đã qua, lại quá sớm cho nửa năm còn lại. Nhưng dù sớm hay muộn, việc Bộ GD-ĐT nóng ruột đến nỗi không đợi được đến hết năm học sau mới triển khai không chỉ thể hiện sự cập rập mà còn đẩy các trường vào tình thế bị động “vừa làm, vừa rút kinh nghiệm” và GV bị đẩy vào tâm thế đợi chờ… một thông tư khác sẽ xuất hiện vì mới 5 năm đã có ba thông tư, quy chế, cứ thay đổi xoành xoạch đến chóng mặt!