Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ Văn 2011

Sách giáo khoa được coi là “pháp lệnh” vì thế đề thi, đáp án đều bám sát sách giáo khoa. Ví dụ:

+ Truyện ngắn Vợ nhặt có các câu hỏi: nhan đề, tình huống truyện, đoạn kết, các nhân vật ngạc nhiên… Đề thi đại học khối D 2010 đã ra đề ở một trong những câu đó.

+ Truyện ngắn Rừng xà nu có các câu hỏi: nhan đề, đoạn văn mở đầu, hình ảnh đôi bàn tay T nú…

- Câu 2 điểm chiếm 1/5 điểm số vì thế cần chia thời gian cho câu này một cách hợp lí. Gợi ý: chỉ nên sử dụng từ 20 đến 30 phút cho câu này.

- Có 2 cách trình bày đều được chấp nhận:

+ Nêu các ý cơ bản bằng cách gạch đầu dòng (cách này không tạo được ấn tượng và tình cảm ở giám khảo nên không có lợi).

+ Trình bày thành các đoạn văn ngắn tương đương các ý. Tuy nhiên chỉ nên trình bày gọn trong trang đầu tờ giấy thi hoặc trọn vẹn một trang giấy thi.

- Hệ thống câu hỏi 2 điểm soạn theo sách giáo khoa văn 12:

1. Một trong những đặc điểm cơ bản của VHVN từ 1945 đến 1975 là: Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hóa, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước. Hãy trình bày những nét khái quát của đặc điểm trên.

2. Một trong những đặc điểm cơ bản của VHVN từ 1945 đến 1975 là: Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn. Hãy trình bày những nét khái quát của đặc điểm trên.

3. Nêu những nét chính về quan điểm sáng tác văn học nghệ thuật của Hồ Chí Minh.

4. Nêu những nét khái quát về sự nghiệp văn học của Hồ Chí Minh.

5. Nêu những đặc điểm cơ bản của phong cách chính luận và văn xuôi Hồ Chí Minh.

6. Nêu những đặc điểm cơ bản của phong cách thơ Hồ Chí Minh.

7. Trình bày hoàn cảnh ra đời của Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chủ Tịch.

8. Trình bày hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến (Quang Dũng). Dựa vào những hiểu biết đó giải thích việc tác giả đổi nhan đề từ Nhớ Tây Tiến thành Tây Tiến.

9. Trình bày những nét khái quát về chất trữ tình chính trị trong thơ Tố Hữu.

10. Trình bày những biểu hiện của tính dân tộc trong hình thức nghệ thuật thơ Tố Hữu.

11. Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ Việt Bắc (Tố Hữu). Dựa vào những hiểu biết đó phân tích nét tài hoa của Tố Hữu trong việc sử dụng cặp đại từ xưng hô ta – mình trong bài thơ.

12. Trình bày khái quát những biểu hiện của tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc (Tố Hữu).

13. Nêu xuất xứ đoạn trích Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm) và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm. Khái quát chủ đề tư tưởng của trích đoạn Đất Nước.

14. Nêu những nét độc đáo về nghệ thuật kết cấu của bài thơ Sóng (Xuân Quỳnh).

15. Dựa vào câu thơ đề từ: khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn – Ph.G.Lor-ca và nhan đề: Đàn ghi ta của Lor-ca, nêu cấu tứ của bài thơ.

16. Trình bày xuất xứ và hoàn cảnh ra đời của tùy bút Người lái đò Sông Đà (Nguyễn Tuân). Dựa vào những hiểu biết đó để khẳng định trong con mắt Nguyễn Tuân, thiên nhiên Tây Bắc hay con người Tây Bắc là vàng mười của đất nước ta?

17. Nêu xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? (Hoàng Phủ Ngọc Tường). Miêu tả sông Hương theo thủy trình của nó, nhà văn đã khắc họa sông Hương ở những chặng nào?

18. Phân tích ý nghĩa của tiếng sáo gọi bạn đi chơi trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài).

19. Dựa vào nội dung truyện, giải thích nhan đề Vợ nhặt (Kim Lân) và ý nghĩa của nhan đề.

20. Trình bày những nét độc đáo của tình huống truyện Vợ nhặt (Kim Lân).

21. Phân tích ý nghĩa đoạn kết của truyện ngắn Vợ nhặt (Kim Lân).

22. Nêu những ý cơ bản trong đoạn văn miêu tả cánh rừng xà nu dưới tầm đại bác của đồn giặc và khái quát chủ đề tư tưởng của truyện ngắn Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành).

23. Hình ảnh đôi bàn tay T nú trong truyện ngắn Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành) để lại cho người đọc những cảm xúc, suy nghĩ gì?

24. Khái quát chủ đề tư tưởng của truyện ngắn Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi) qua nhan đề của tác phẩm.

25. Trình bày những nét độc đáo của tình huống truyện Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu). Khái quát chủ đề tư tưởng của tác phẩm qua tình huống truyện.

26. Trình bày ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn.

27. Nêu khái quát tình huống truyện Số phận con người của Sô lô khốp và chủ đề tư tưởng.

28. Giới thiệu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của Hê minh uê.

29. Nêu những biểu tượng của hình ảnh con cá kiếm.

30. Khái quát chủ đề tư tưởng của vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Lưu Quang Vũ) qua câu nói sau đây của nhân vật: Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần bi